Máy bơm hơi bị yếu là vấn đề thường gặp khiến hiệu suất công việc giảm sút, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sản xuất và sửa chữa. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận biết chính xác các dấu hiệu, nguyên nhân và đặc biệt là cách khắc phục hiệu quả tình trạng này.

Nguyên nhân khiến máy bơm hơi bị yếu
Máy nén khí bơm hơi bị yếu bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân cả chủ quan và khách quan. Với mỗi nguyên nhân sẽ có biểu hiện ra ngoài 1 cách khác nhau. Cụ thể:
1. Thiếu hoặc dầu bôi trơn bị bẩn
Dầu bôi trơn đóng vai trò quyết định đến hiệu suất hoạt động của máy bơm hơi. Đây không chỉ là chất làm trơn các bộ phận chuyển động mà còn giúp làm mát, giảm ma sát và chống oxy hóa cho các chi tiết bên trong máy.
Khi thiếu dầu hoặc dầu bị nhiễm bẩn, máy biểu hiện ra bên ngoài như:
- Máy hoạt động kêu to hơn bình thường.
- Nhiệt độ máy tăng cao bất thường.
- Máy hoạt động ì ạch và khó khởi động.
- Có mùi khét hoặc khói bốc ra từ máy.
Khi máy hoạt động ì ạch, hút khí không hiệu quả khiến cho máy bơm hơi bị yếu, không đủ lưu lượng cũng như áp lực đầu ra cung cấp cho các thiết bị máy.
2. Lọc gió bị bẩn hoặc tắc nghẽn
Lọc gió có nhiệm vụ quan trọng là giữ lại bụi bẩn, các hạt nhỏ có trong không khí trước khi khí được đưa vào buồng nén. Khi lọc gió hoạt động tốt, các bộ phận bên trong máy sẽ được bảo vệ khỏi tác nhân gây mài mòn.
Tác động của lọc gió bẩn đến hiệu suất máy rất lớn:
- Giảm lưu lượng khí đầu vào.
- Tăng công suất tiêu thụ điện.
- Giảm áp suất khí đầu ra.
- Buộc máy phải hoạt động lâu hơn để đạt áp suất cần thiết.
Khi lọc gió bị tắc làm giảm lượng khí được hút vào đầu nén dẫn tới máy hoạt động yếu, không đủ lượng khí đầu ra.

3. Rò rỉ khí nén trong hệ thống
Rò rỉ khí nén là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến máy bơm hơi bị yếu. Các vị trí thường xảy ra rò rỉ khí bao gồm:
- Các mối nối, đặc biệt là nối ren.
- Van khí và van an toàn.
- Gioăng cao su đã bị lão hóa.
- Ống dẫn khí bị nứt hoặc rạn.
Để kiểm tra rò rỉ, bạn có thể:
- Bơm đầy khí vào bình chứa và tắt máy.
- Phủ nước xà phòng lên các vị trí nghi ngờ.
- Quan sát bọt xuất hiện (dấu hiệu rò rỉ).
- Sử dụng thiết bị kiểm tra rò rỉ siêu âm (với các hệ thống lớn).
Rò rỉ khí nén không chỉ làm giảm hiệu suất máy mà còn gây lãng phí năng lượng đáng kể, chiếm tới 20-30% công suất tiêu thụ của hệ thống khí nén.
4. Động cơ hoặc motor gặp sự cố
Động cơ là “trái tim” của máy bơm hơi. Khi motor gặp vấn đề, toàn bộ hệ thống sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng dẫn tới máy bơm hơi bị yếu. Các sự cố thường gặp ở động cơ/motor bao gồm:
Hỏng vòng bi hoặc bạc đạn:
- Gây tiếng ồn bất thường (rít, rung).
- Làm giảm tốc độ quay.
- Tăng nhiệt độ động cơ.
Yếu hoặc quá tải:
- Máy khởi động chậm.
- Có thể tự ngắt do cơ chế bảo vệ.
- Phát nhiệt cao.
Điện áp không ổn định:
- Dao động điện áp lớn.
- Điện áp cung cấp thấp hơn yêu cầu.
- Dòng điện không đều.

Nếu nguyên nhân đến từ nguồn điện, bạn có thể nhận biết qua:
- Đèn trong xưởng/nhà thường xuyên chập chờn.
- Các thiết bị điện khác cũng hoạt động không ổn định.
- Máy bơm hơi khởi động nhưng sau đó bị ngắt.
5. Những nguyên nhân khác
Ngoài các nguyên nhân phổ biến trên, máy bơm hơi bị yếu còn có thể do:
- Công tắc áp suất/bảo vệ hỏng: Khi công tắc áp suất không hoạt động chính xác, máy có thể ngừng hoạt động trước khi đạt áp suất cài đặt hoặc không khởi động lại khi áp suất giảm xuống mức thấp.
- Lỗ thông khí bị tắc: Điều này cản trở quá trình lấy khí vào buồng nén, làm giảm đáng kể khả năng tạo áp suất của máy.
- Hư vòng bi, piston, màng lọc và các linh kiện bên trong: Các bộ phận này có tuổi thọ nhất định và sẽ bị mài mòn theo thời gian, đặc biệt nếu không được bảo dưỡng thường xuyên.
- Bình chứa khí bị nứt hoặc rỗ: Tuy hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm, có thể gây rò rỉ khí liên tục và thậm chí gây nguy hiểm về an toàn.
- Van một chiều bị lỗi: Khiến khí quay ngược lại buồng nén, giảm hiệu suất làm việc của máy.
Dấu hiệu nhận biết máy bơm hơi bị yếu
Việc phát hiện sớm các dấu hiệu máy nén khí bị yếu giúp bạn có biện pháp xử lý kịp thời, tránh hư hỏng nặng hơn. Dưới đây là những dấu hiệu điển hình cần chú ý:
Áp suất trong bình nén không tăng nhanh hoặc không đạt mức chuẩn
- Máy phải hoạt động lâu hơn bình thường mới đạt được áp suất cài đặt.
- Áp kế hiển thị áp suất luôn thấp hơn mức thông thường.
- Áp suất không ổn định, tăng giảm bất thường.
Âm thanh hoạt động bất thường
- Tiếng kêu yếu hơn hoặc khác với bình thường.
- Có tiếng ồn lạ như rít, kêu rít, va đập.
- Tiếng động cơ ì ạch, không đều.
Thời gian nén dài hơn bình thường
- Chu kỳ hoạt động của máy kéo dài.
- Bình chứa mất nhiều thời gian hơn để đạt áp suất yêu cầu.
- Máy hoạt động liên tục mà không tắt như thông thường.
Máy phải hoạt động liên tục nhưng hiệu suất khí cấp ra vẫn kém
- Động cơ không tự ngắt khi đạt áp suất cài đặt.
- Tần suất bật/tắt của máy tăng lên.
- Máy nóng hơn bình thường do hoạt động liên tục.
Không đủ khí cho các thiết bị sử dụng khí nén
- Các dụng cụ khí nén hoạt động yếu.
- Súng phun sơn, máy bắn đinh, dụng cụ vặn ốc… giảm hiệu suất.
- Dụng cụ khí nén thường xuyên dừng hoạt động do thiếu khí.

Nếu phát hiện một hoặc nhiều dấu hiệu trên, bạn nên ngừng sử dụng và kiểm tra máy ngay để tìm ra nguyên nhân và khắc phục kịp thời.
Cách khắc phục máy bơm hơi bị yếu hiệu quả
Để khắc phục triệt để các lỗi khiến máy nén khí bơm hơi bị yếu, với từng trường hợp bạn có thể tham khảo các cách sau:
1. Kiểm tra và thay dầu bôi trơn
Việc kiểm tra và bảo dưỡng dầu bôi trơn thường xuyên sẽ giúp máy bơm hơi hoạt động ổn định và kéo dài tuổi thọ. Dưới đây là các bước thực hiện:
Hướng dẫn kiểm tra mực dầu:
- Đặt máy trên bề mặt phẳng.
- Tìm que thăm dầu hoặc cửa sổ kiểm tra dầu (thường có vạch chỉ mức MIN-MAX).
- Đảm bảo mực dầu nằm trong khoảng quy định, thường là 1/2 đến 3/4 thước đo.
- Kiểm tra màu sắc dầu: dầu trong, màu hổ phách là tốt; dầu đục, đen hoặc có cặn là dấu hiệu cần thay.
Quy trình thay dầu đúng cách:
- Chạy máy nén khí khoảng 10 phút để làm ấm dầu.
- Tắt máy, ngắt nguồn điện và xả hết áp suất trong bình.
- Đặt khay hứng dầu dưới nút xả.
- Mở nút xả và để dầu cũ chảy ra hết.
- Đóng nút xả và đổ dầu mới vào đến mức quy định.
- Khởi động máy chạy thử và kiểm tra rò rỉ.
Lựa chọn loại dầu phù hợp:
- Sử dụng dầu chuyên dụng cho máy nén khí.
- Chọn độ nhớt phù hợp với điều kiện môi trường làm việc.
- Tham khảo sách hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Không trộn lẫn các loại dầu khác nhau.
Máy nén khí Lucky khuyến nghị thay dầu sau mỗi 500-1000 giờ hoạt động hoặc 3-6 tháng tùy theo tần suất sử dụng. Bạn có thể tham khảo dịch vụ sửa máy bơm hơi chuyên nghiệp của chúng tôi để được hỗ trợ.

2. Vệ sinh, thay thế lọc gió và màng lọc
Lọc gió đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo không khí sạch đi vào buồng nén, bảo vệ các bộ phận bên trong khỏi bụi bẩn. Việc bảo dưỡng lọc gió đúng cách giúp hạn chế máy bơm hơi bị yếu, máy hoạt động hiệu quả.
Thời điểm cần vệ sinh hoặc thay mới:
Đối với vệ sinh:
- Môi trường ít bụi: 2-4 tuần một lần.
- Môi trường nhiều bụi: hàng tuần.
- Khi nhận thấy máy hoạt động yếu hơn.
Đối với thay mới:
- Sau 3-5 lần vệ sinh.
- Khi lọc gió bị rách, biến dạng.
- Theo khuyến cáo của nhà sản xuất (thường là 500-1000 giờ hoạt động).
- Khi vệ sinh không khôi phục được hiệu quả lọc.
Để vệ sinh lọc gió, bạn có thể:
- Gõ nhẹ để loại bỏ bụi bẩn.
- Thổi khí nén từ bên trong ra ngoài.
- Với lọc giấy: không rửa bằng nước, chỉ thổi khí.
- Với lọc bọt xốp: có thể rửa bằng nước xà phòng, sau đó phơi khô hoàn toàn.
3. Phát hiện và xử lý rò rỉ khí
Rò rỉ khí là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến máy bơm hơi bị yếu, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và chi phí vận hành. Dưới đây là quy trình kiểm tra và xử lý:
Quy trình kiểm tra rò rỉ:
Kiểm tra bằng nước xà phòng:
- Bơm đầy khí vào bình chứa.
- Pha dung dịch nước xà phòng (xà phòng + nước).
- Quét dung dịch lên các mối nối, van, gioăng.
- Quan sát bọt xuất hiện (dấu hiệu rò rỉ).
Kiểm tra bằng âm thanh:
- Tắt máy và các thiết bị trong không gian xung quanh.
- Lắng nghe tiếng rít khí tại các vị trí nghi ngờ.
- Đặc biệt chú ý đến các mối nối, van điều áp, van xả.
Theo dõi đồng hồ áp suất:
- Bơm đầy khí vào bình chứa.
- Tắt máy và đóng tất cả van xả.
- Ghi nhận áp suất và kiểm tra lại sau 10-30 phút.
- Nếu áp suất giảm đáng kể mà không sử dụng khí, có rò rỉ.

Sửa chữa hoặc thay thế chi tiết bị hở, hỏng:
- Đối với mối nối ren:
- Sử dụng băng keo Teflon (băng tan) quấn lại.
- Siết chặt các mối nối.
- Thay thế các đầu nối bị hỏng.
- Đối với ống dẫn khí:
- Cắt bỏ đoạn ống bị hỏng.
- Thay mới bằng ống cùng kích thước.
- Sử dụng keo chuyên dụng cho các vết nứt nhỏ.
Đối với các hệ thống khí nén lớn hoặc rò rỉ phức tạp, bạn nên liên hệ với các chuyên gia từ dịch vụ sửa máy bơm hơi để được hỗ trợ chuyên nghiệp.
4. Kiểm tra, bảo dưỡng động cơ và nguồn điện
Động cơ là bộ phận quan trọng nhất của máy bơm hơi, vì vậy việc kiểm tra và bảo dưỡng thường xuyên là điều cần thiết để hạn chế máy bơm hơi bị yếu:
Kiểm tra vòng bi, bạc đạn, khả năng vận hành motor:
Vòng bi và bạc đạn:
- Lắng nghe tiếng ồn bất thường (tiếng kêu rít, va đập).
- Kiểm tra độ rung của động cơ khi hoạt động.
- Xoay trục động cơ bằng tay (khi đã ngắt điện) để kiểm tra độ trơn tru.
- Thay vòng bi khi phát hiện bất thường.
Tình trạng motor:
- Kiểm tra nhiệt độ động cơ sau thời gian hoạt động.
- Đo dòng điện tiêu thụ và so sánh với thông số tiêu chuẩn.
- Tháo vỏ động cơ để kiểm tra tình trạng các cuộn dây và kết nối.
- Vệ sinh bụi bẩn và cặn dầu bám trên motor.
Đảm bảo nguồn cấp điện ổn định:
Kiểm tra điện áp:
- Sử dụng đồng hồ vạn năng đo điện áp tại nguồn
- Đảm bảo điện áp nằm trong khoảng ±10% so với điện áp định mức
- Kiểm tra cả khi không tải và khi máy đang hoạt động
Kiểm tra hệ thống dây dẫn:
- Đảm bảo dây điện có tiết diện phù hợp với công suất máy
- Kiểm tra các điểm nối, không bị lỏng hoặc ôxy hóa
- Thay thế dây điện bị hư hỏng, bong tróc vỏ cách điện
Tư vấn lắp đặt ổn áp nếu cần:
Nếu phát hiện nguồn điện không ổn định, việc lắp đặt thiết bị ổn áp là rất cần thiết, đặc biệt với các máy bơm hơi Đài Loan và các dòng máy nhập khẩu chất lượng cao. Máy nén khí Lucky khuyến nghị:
- Lựa chọn thiết bị ổn áp có công suất lớn hơn 30-50% so với công suất máy nén khí.
- Ưu tiên loại ổn áp có khả năng chống sốc điện.
- Cân nhắc ổn áp lioa cho các khu vực có điện áp dao động lớn.
- Lắp đặt hệ thống bảo vệ chống sét nếu khu vực thường xuyên có giông bão.

5. Sửa hoặc thay mới các bộ phận hỏng
Khi máy bơm hơi bị yếu mà các biện pháp khắc phục trên không hiệu quả, có thể bạn cần phải sửa chữa hoặc thay thế một số bộ phận quan trọng. Dưới đây là cách xử lý các linh kiện thường gặp vấn đề:
Công tắc áp suất, bảo vệ, piston, vòng bi:
- Công tắc áp suất (Pressure Switch):
- Kiểm tra các điểm tiếp xúc bên trong
- Vệ sinh bụi bẩn, oxy hóa bám trên tiếp điểm
- Hiệu chỉnh lại các thông số áp suất cắt/đóng
- Thay mới nếu tiếp điểm bị cháy hoặc hỏng
- Piston và vòng piston:
- Kiểm tra độ mòn của vòng piston
- Đo kích thước và so sánh với thông số tiêu chuẩn
- Thay vòng piston nếu bị mòn nhiều
- Trong trường hợp xy-lanh bị xước, cần phải thay cả bộ piston và xy-lanh
- Vòng bi:
- Thay thế theo bộ (không thay riêng lẻ)
- Sử dụng vòng bi chính hãng hoặc tương đương
- Đảm bảo lắp đặt đúng kỹ thuật (không va đập, sử dụng dụng cụ chuyên dụng)
Lưu ý khi tự sửa chữa và khuyến cáo liên hệ kỹ thuật viên chuyên nghiệp:
- Lưu ý khi tự sửa chữa:
- Luôn ngắt điện và xả hết áp suất trước khi thực hiện bất kỳ sửa chữa nào.
- Tham khảo sách hướng dẫn kỹ thuật của máy.
- Sử dụng đúng dụng cụ và kỹ thuật.
- Đánh dấu vị trí các linh kiện trước khi tháo.
- Không cố gắng sửa chữa nếu không chắc chắn về quy trình.
- Trường hợp nên liên hệ kỹ thuật viên chuyên nghiệp:
- Sửa chữa liên quan đến hệ thống điện.
- Thay thế piston, xilanh hoặc sửa chữa bộ phận bên trong máy.
- Máy hoạt động bất thường sau khi đã thực hiện các biện pháp khắc phục cơ bản.
- Máy bị hỏng nghiêm trọng (có tiếng nổ, khói, rung lắc mạnh…).
- Không có kinh nghiệm hoặc thiếu dụng cụ chuyên dụng.
Kho Máy nén khí Lucky cung cấp dịch vụ sửa chữa chuyên nghiệp với đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản và sử dụng thiết bị chuyên dụng để đảm bảo máy bơm hơi của bạn được khắc phục triệt để.
Để được tư vấn kỹ thuật, hỗ trợ kiểm tra hoặc thay thế linh kiện chính hãng khi sửa máy bơm hơi bị yếu, bạn có thể liên hệ trực tiếp với Máy nén khí Lucky qua hotline hoặc truy cập website maynenkhilucky.vn để được hỗ trợ 24/7!